Ieder jaar een doolhof

Vandaag – nu ik dit schrijf – is het de laatste dag van 2016. Of ik nu wil of niet, ik denk onwillekeurig terug aan de gebeurtenissen van het afgelopen jaar. En ik kom tot de conclusie dat het een jaar was waarin bijna iedere dag een kronkelpad was of leek. En al die kronkelpaden – de een wat minder kronkelig dan de ander – bij elkaar vormen een soort doolhof zo verbeeld ik me nu. Of een labyrint?

Ik wil hier de vergelijking met een doolhof – met doodlopende paden, dus niet een labyrint – verder uitwerken. Om zo tot een suggestie voor een min of meer creatieve denk- en doe-activiteit te komen. Een doolhof heeft een ingang (1 januari) en een uitgang (31 december). Om van de in- naar de uitgang te komen

De beste wensen voor #2017

#2016 (2)

Gisteren vroeg ik mij af of ik dit jaar weer een woordpuzzeltje zal maken bij de nieuwjaarsgroet voor alle lezers van deze blog. En ik besefte dat het alweer een jaar gelden is – bijna – dat ik een bericht op Vindingrijk heb gepost: een nieuwjaarsgroet… voor 2016. Een jaar lang geen lesideeën op deze site, geen nieuws. Toch ben ik blij dat er nog steeds leven zit in Vindingrijk. Iedere week nieuwe abonnees en dagelijks tientallen bezoekers die doorklikken op lesideeën. Vindingrijk is en blijft een mooie database met lessen, activiteiten en achtergronden bij creativiteitsontwikkeling. Ook Het Grote Vindingrijkboek mag nog steeds op belangstelling rekenen. Waarvoor dank!

Dat ik hier niets van me heb laten horen wil absoluut niet zeggen dat ik mijn activiteiten rondom creatief denken heb gestaakt. De promotie van het boek Het Ideeëntoestel, congressen, studiebijeenkomsten hebben de nodige inspanning gevraagd en evenzoveel voldoening gegeven. Gesprekken aan de keukentafel met docenten en studenten hebben me veel energie gebracht. En de nodige artikelen in tijdschriften hebben het licht mogen zien. Kers op de taart de uitgave van ‘De Gids – Over begaafdheid in het onderwijs‘. Een prachtig boek geschreven door een schrijverscollectief onder regie en redactie van Eleonoor van Gerven, uitgegeven door Leuker.nu: 18 hoofdstukken waarin ‘alles aan de orde komt wat van belang is voor het herkennen van en het inspelen op de educatieve behoeften van begaafde leerlingen’. Ik ben trots dat een bijdrage mocht leveren met het hoofdstuk ‘Het ontwikkelen en stimuleren van creativiteit’ (what else…?).

Er staan ook potten en pannen op het vuur te pruttelen. De deksels een heel klein beetje opgelicht: Ja er komen nieuwe lesideeën en meer over het begeleiden van creatieve processen. En natuurlijk rode kool en stoofpeertjes! Tot dra. Tot de puzzel en daarna.

Met dank aan mevrouwdevries.net

#2016

Het Ideeëntoestel

Amstelveen, 22 september 2015 – Vandaag verscheen het lespakket Het Ideeëntoestel. Een lessenreeks voor het ontwikkelen van creatieve denkvaardigheden en nieuwsgierigheid bij basisscholieren. Het lespakket bevat 18 lesbrieven (6 voor iedere ‘bouw’), een ontwikkelingskarakteristiek en praktische en theoretische handvatten voor de leerkracht. Het vormt een compacte ‘starter-kit’ voor het stimuleren van creatieve denkvaardigheden, nieuwsgierigheid en een onderzoekende houding bij leerling én leerkracht. Het boek is verschenen bij uitgeverij Leuker.nu en verkrijgbaar via www.leuker.nu.

Het concept van Het Ideeëntoestel werd ontwikkeld door David van der Kooij en Anouk Wissink, in de praktijk getest op een drietal scholen en geëvalueerd in samenwerking met het Centrum Brein & Leren van de Vrije Universiteit Amsterdam.

David van der Kooij, Anouk Wissink & Jelle Jolles.  

www.ideeentoestel.nl

Hé, dat is mijn koffer niet!

De vakantie zit erop. De scholen komen weer op gang. Traditioneel is er op Vindingrijk bij de opening van het nieuwe schooljaar een lesidee te vinden met betrekking tot de voorbije vakantie. Met een creatieve twist. Je hoeft het heus niet ver te zoeken of (te) gek te maken om creatieve denkvaardigheden te stimuleren. Een paar toevallige prikkels zijn meestal genoeg om jou en je leerlingen op het creatieve pad te sturen.

De eerste stap op weg naar creatieve vondsten is af te wijken van de te verwachten vraag: Vertel eens wat over je vakantie. Nee, vertel liever eens wat over iemand anders vakantie! Dat is eigenlijk al genoeg om de fantasie aan het borrelen te krijgen.

Maar de vakantie van wie? Nou van de eigenaar van die koffer die jij per ongeluk van de bagageband op Schiphol hebt gehaald omdat die zo op die van jouw lijkt.

Betekenisloze lessen

(Voor Piet-Jan Baarda) Ik had vroeger een collega’s die op een goede morgen kantoor binnenliep met de mededeling: “Ik heb een zak onderdelen gekocht.” Twee jaar later kwam hij het terrein van het KLM Hoofdkantoor in Amstelveen opdenderen op een Harley Davidson uit 1944. Hij had zo van Normandië ( was het een Liberator?) hierheen kunnen ronken, want dat doen ze, Harley’s, ronken.

Ik geef je twee lesideeën rond om een zak onderdelen. Ze verschenen afgelopen week in Jeugd in School en Wereld.

• Betekenisloze onderdelen: Ontwerp een apparaat of machine waarin een aantal vreemde onderdelen verwerkt zijn.
• Betenisloze vormen: Een reeks kortere en langere activiteiten die allemaal draaien om abstracte figuren.