Vandaag een ‘eenvoudig’ lesidee waarin we een bestaande sport met de Divergentiematix transformeren en uitproberen. Even ter herinnering: De Divergentiematrix is een denktechniek waarmee je zaadjes voor gloednieuwe ideeën kunt zaaien en oogsten.
Het recept van deze denktechniek staat hierna in (toegepaste) vorm beschreven. Lees verder
Morgen begint de kinderboekenweek 2013 (#kbw13) het motto “Klaar voor de start!” en dat brengt me meteen op het eerste van een reeks lesideeën waarin ik creatief denken wil combineren met sport. Ik hoop dat het jullie inspireert om nog meer leuke ideeën te verzinnen. Misschien wil je ze bij de reacties achterlaten voor je collega’s?
Klaar voor de start!
Ieder sport of spel heeft zo zijn eigen startmoment. De spelers staat opgesteld, een scheidsrechter fluit, en hup daar gaan de voetballers. Atleten staan klaar in de startblokken, vingers gespreid op de grond, PANG! Daar gaan ze! Lees verder
Deze les draag ik op aan Meester Tim (@timgearz). Tim maakt al geruime tijd allerlei leuke lesmaterialen, hulpkaarten en posters die hij publiceert op meestertim.nl. Doe er je voordeel mee!
Vandaag een lesidee om woordenschat te onderzoeken en te vergroten. Neem een woord dat in veel combinatiewoorden voorkomt. Bijvoorbeeld “Denken”. Lees verder
De schooldeuren gaan binnenkort weer open. Een week of wat geleden konden de kinderen niet wachten om vakantie te krijgen, nu kunnen ze niet wachten om… nou ja het is wel jammer dat de vakantie straks weer voorbij is.
De kinderen hebben natuurlijk weer van alles meegemaakt – in verre oorden of achter de bank – en willen daar graag over vertellen. Menig juf en meester heeft daar ook tijd voor ingeruimd tijdens de eerste schooldag(en). Tekeningen, opstellen en voordrachten. Wat heb jij tijdens de vakantie allemaal gedaan?
Probeer deze opdracht eens wat prikkelender en uitdagender te maken, fris het geheugen eens op een andere manier op. Ik geef twee suggesties. Lees verder
Veuillez laisser cet endroit aussi propre que vous l’avez trouvé. Voor de vakantievierende Frankrijkganger een bekende tekst, die je in menig Frans toilet vindt. “Laat deze plek zo schoon achter als u hem heeft aangetroffen”, dat is vragen om problemen. Beter geweest zou zijn: Ruim achter je kont op. Vertalen hoeft niet, Nederlands is de voertaal op Franse campings in Julliet en Août. In campingwinkels is “Quoi et Comment en Néerlandais” een hit.
Of deze kleine boodschap nu in het Frans, Nederlands, Swahili, Braille of gebarentaal in toiletten op school kenbaar wordt maakt, ook op daar is toiletproperheid een issue. Ik sprak er laatst over met een vriendin, leerkracht met jarenlange ervaring voor de klas en als onbezoldigd toiletjuffrouw. Ze vertelde mij hoe ze met de kinderen in haar klas – wanneer de nood hoog was – een brainstorm houdt met een creatieve vraagstelling: Richt het toilet zo in dat wie na jou aan de beurt is, er met plezier gebruik van kan maken. Een potentiële bron voor serieuze en hilarische ideeën. En waarom zou je geen pret mogen beleven aan zaken van hygiënische aard? Lees verder
They seek him here, they seek him there,
Those Frenchies seek him everywhere.
Is he in heaven or is he in hell?
That darn elusive Pimpernel.
Een rijmpje dat – als ik het wel heb en mij goed herinner – komt uit de film “The Elusive Pimpernel” uit 1950, waarin David Niven de “Scarlet Pimpernel” vertolkt uit het gelijknamige boek van Barones Orczy. Niven speelt de rol van de Sir Percy Blakeney, een Engelsman, die vermomd en opererend onder het pseudoniem “de Rode Pimpernel” Franse edelen van de guillotine weet te redden; Zorro ten tijde van de Franse Revolutie.
Het rijmpje doet mij aan creativiteit denken; “elusive” (ongrijpbaar) namelijk, zo lijkt het. Ik las met aandacht het werk van Robert Sternberg – onderwijspsycholoog – hij heeft een voor mij nog steeds frisse en rationele kijk op het verschijnsel creativiteit. Lees verder
Dit bericht is op verzoek van de gastblogger verwijdert omdat de content niet meer actueel is c.q. de links niet meer verwijzen naar content.
Nu er in onderwijskringen de nodige belangstelling lijkt te ont- en bestaan rondom het meten van creativiteit en het volgen van creatieve ontwikkeling (zie eerdere posts op deze en andere onderwijsblogs, zoals die van Dick van der Wateren op onderzoekonderwijs.net) wil ik graag nog een keer stil staan bij valkuilen die je hierbij tegen kunt komen.
Binnen creatieve (ontwikkelings-)processen spelen verschillende factoren een rol. Denk bijvoorbeeld aan kennis, doorzettingsvermogen, nieuwsgierigheid, divergerend denken, maar net zo goed analytisch denken en omgevingsfactoren. Het is mogelijk om vast te stellen in welke mate iemand deze factoren gebruikt (of erdoor wordt beïnvloed) tijdens een (creatieve) activiteit, bijvoorbeeld door observatie en vraaggesprek. Maar wil je de meting kunnen interpreteren, dan moet je je bewust zijn van de complexiteit van creatieve processen. Niet alles dat schittert is goud en lelijke eendjes zijn zwanen. Lees verder
Vaste lezers van Vindingrijk weten dat ik inspiratie voor veel van mijn lesideeën vind in de passies van mijn eigen jeugd. Zo ben ik een kind van de Apollo-generatie en het ruimteavontuur werd mij als het ware met de paplepel – via de zwart-wit televisie – ingegoten. Naast het zinderende avontuur van astronauten op weg van en naar de maan, werd ik ook geboeid door het avontuur van een onbemand ruimtevaartuig; de Pioneer 10.
Gelanceerd op 3 december 1973 zweeft deze ruimtesonde nu ergens buiten ons Zonnestelsel in de richting van de ster Aldebaran, alwaar hij – ijs en weder dienende – over zo’n 2 miljoen jaar zal arriveren. Het bijzondere aan de Pioneer 10 is zijn rotsvaste geloof in buitenaards leven. Pardon? Ja, waarom zou je anders een ingegraveerde plaat van verguld aluminium meenemen, met op ingenieus cryptische wijze vormgegeven elementaire informatie over de afzenders en herkomst van deze ruimtemail; de mens! (of was het de onvolprezen Carl “Cosmos” Sagan?)
Het is maar de vraag – een interessante vraag – of de onvermoede extra-terestials, woonachtig op een planeet nabij Aldebaran chocolade kunnen maken van de diverse figuren en iconen op de plaquette. Voor ons biedt dit verhaal in ieder geval de nodige haakjes om creatief denkwerk aan op te hangen.
Lesidee: communiceren met buitenaardse wezens. Lees verder
De OECD (Organisation for Economic Co-operation and Development) publiceerde afgelopen januari een rapport waarin een instrument voor het meten van creatief gedrag en houding bij leerlingen wordt gepresenteerd. Ik werd er op geattendeerd door een blog van Dick van der Wateren op onderzoekonderwijs.net. Het instrument is op diverse scholen in het Verenigd Koninkrijk getest en – met een reeks aanbevelingen – positief ontvangen. Voordat we met een dergelijk meetinstrument in Nederland driftig aan de slag gaan, moeten we mijns inziens eerst stil staan bij: (1) wat meet het?, (2) waarom meten we het? en bovenal (3) wie meet het?
Daarnaast vraagt een en ander ook om ontwikkelingen binnen ons Nederlandse onderwijs die niet van vandaag op morgen zijn neergezet, maar wel vandaag in gang kunnen worden gezet. Net als Dick sluit ik af met een oproep.
Lees de bijsluiter!
De interesse in het meten van creativiteit begint in onderwijskringen toe te nemen. Ik merk dat aan bepaalde blogs op deze site, die meer en meer gelezen worden, aan de zoektermen die naar Vindingrijk verwijzen en aan de vraag die mij steeds vaker gesteld wordt; “Kun je creativiteit meten, David?” Ja, dat kan, maar let op de bijwerkingen, lees de bijsluiter. Bij deze. Lees verder
Creatief Denken in Onderwijs 